Gaty zaýalanmagy sebäpli plastmassa esasy hapalanýar.Plastmassanyň tebigy dünýäde tebigy zaýalanmagyny isleýän bolsaňyz, 200 ~ 1000 ýyl töweregi wagt gerek.Anotheröne başga bir material plastmassadan has berk we has uzyn, aýna.
Takmynan 4000 ýyl ozal adam aýna ýasap bilýärdi.Takmynan 3000 ýyl ozal gadymy müsürliler aýna üflemek ussatlygyna ökde.Indi dürli döwürlerde köp aýna önümleri arheolog tarapyndan tapyldy we gowy saklandy, bu ýüz ýyl aýna täsir etmeýändigini görkezdi.Uzyn bolsa, netijesi näme?
Aýnanyň esasy düzümi silisiýa we beýleki oksidlerdir, tertipsiz gurluşy bilen kristal däl gaty.
Adatça, suwuklygyň we gazyň molekulýar tertibi tertipsiz we gaty bolsa tertipli.aýna gaty, ýöne molekulýar tertip suwuk we gaz ýalydyr.Näme üçin?Aslynda aýnanyň atom tertibi tertipsizdir, ýöne atomy birin-birin synlasaň, dört kislorod atomy bilen birleşýän bir kremniy atomydyr.Bu ýörite gurama “gysga aralyk tertibi” diýilýär.Şonuň üçin aýna gaty, ýöne näzik.
Bu ýörite düzediş, gaty gatylyk bilen aýnany ýasaýar, şol bir wagtyň özünde aýnanyň himiki häsiýeti gaty durnuk, aýna we beýleki materiallaryň arasynda himiki reaksiýa ýok diýen ýaly.Şonuň üçin tebigatdaky aýna üçin poslamak kyn.
Uly bölek aýna hüjüm astynda ownuk böleklere bölünerdi, mundan beýläk hüjüm edilse, ownuk bölekler çägelerden has kiçi bolardy.Stillöne henizem aýna, aýnanyň dogabitdi häsiýeti üýtgemez.
Şonuň üçin aýna müňlerçe ýyldan gowrak wagt bäri tebigy dünýäde bolup biler.
Iş wagty: 15-2022-nji fewral